«نادان ترین مردم کسی است که فریب ستایشگر چاپلوس را بخورد، ثناگری که زشت را در نظر او زیبا جلوه می دهد و خوبی را در نظر او منفور می سازد».  حضرت علی(ع)

شرق پرس: پنهان کردن عیب، واقعیتها را تغییر نمی دهد. عقل سلیم می گوید باید از نقد استقبال کرد چراکه همواره راهی مناسب و موثر برای رفع مشکلات، ایرادات و نواقص بوده است.

صاحب نظران معتقدند احترام به نظرات و عقاید دیگران، عامل اصلی پرورش نقد پذیری محسوب می‌شود، لذا کاهش آستانه تحمل اشخاص در برابر نقد، دورنمای مناسبی را پیش‌رو نخواهد داشت. آنان همچنین غرور و تکبر را بعنوان سد محکم پذیرش نقد می دانند.

 متاسفانه پرخاشگری و عصبانیت برخی در هنگام نقد، نشانه خوبی در جامعه نیست و باید نگران توسعه و گسترش این رفتار غلط در بین مدیران و مسئولین باشیم چراکه اولین نتیجه آن عقب ماندگی و هدایت جامعه به سمت افراط و تفریط است.

   بسیاری از بزرگان دین و سیاست توصیه های فراوانی به رعایت مسئله نقدپذیری داشته اند و خوشبختانه در رده های بالای مدیریتی شاهد آن هستیم که بسیاری از بزرگان ظرفیت بالایی در انتقادپذیری دارند و حتی شنیده می شود که برخی از مسئولین، انتقاد کنندگان خود را تشویق هم کرده اند.

  اما شوربختانه هر چه که به رده های پائین تر می آئیم برخی مدیران و مسئولین در زمینه پذیرش نقد با مشکلات جدی مواجه هستند و در نظر بعضی از آنان انتقاد کننده فی نفسه معنی دشمن را می دهد. البته  اولین قشری که در پایان زنجیره تاوان این کم ظرفیتی ها را پرداخت می کند مردم عادی هستند چراکه آن مسئول و مدیر را با همه ی ضعف هایی که دارد باید تحمل کنند و این یعنی عقب ماندگی.

 طبق نظریه “رابرت گیدمن ” نویسنده اروپایی، داشتن روحیه و فرهنگ نقد پذیری، یکی از ظرفیت های ویژه، برای افراد مورد نقد محسوب می شود. از اینرو صاحب نظران بالابردن ظرفیت نقد پذیری را منوط به رعایت موارد ذیل دانسته اند :

 –         حساسیت های منفی و روش های تلقی یکسویه درباره ی خود را کنار بگذاریم

  –         به آرای دیگران در هنگام نقد دقت کنیم و پیشرفت خود را در نفی نقد و نقاد ندانیم

 –         تحمل آرای خلاف بینش و سلیقه ی خود را داشته باشیم

  –        از نقد نهراسیم و پیوسته از آن استقبال کنیم

 از سوی دیگر به همان اندازه که تذکّر و نقد افراد مفید و لازم است، توجه به روش یادآوری و تذکّر، مهم و سرنوشت ساز است. پس باور داشته باشیم که نقد هم آداب خاص خودش را دارد که از آن جمله می توان به موارد مهم زیر اشاره نمود:

 –        پرهیز از حُب و بُغض و یکسو نگری در انتقاد

 –         بررسی همه جانبه و مبتنی بر ویژه گی های مثبت و منفی

 –         توانایی تجزیه و تحلیل در مسئله مورد نقد ( علم و اطلاعات مناسب)

  باید بپذیریم که این روزها بیشتر از هر زمان دیگری ضعف روحیه نقدپذیری در جامعه مشهود است و این مهم نیاز به فرهنگ سازی مخصوصا برای  مسئولین و مدیران دارد.

  شایسته است به جای پنهان کردن عیوب و کتمانِ بداخلاقی ها و پرده پوشی بر نارساییها،آنها را گفت و شنید و برای برطرف ساختنش کوشش کرد که این روش انسانهای کمال جو است.

اما از دیگر سو هستند افرادی که متملقان مجیزگوی را دور خود جمع می کنند و صدای مخالفت و نقد را دشمن می دانند و برای حذفش همه تلاش و توان خود را بکار می گیرند که مطمئناً اینگونه افراد که ظرفیت پائینی در قبول مسئولیت ها نیز دارند چونان سمی مهلک برای پیشرفت و توسعه هر شهر و کشوری محسوب می شوند.

محمد مبرا – سردبیر شرق پرس