شرق پرس : روز جمعه نظرات جمهوری اسلامی ایران برای جمع‌بندی مذاکرات رفع تحریم‌ها به انریکه مورا هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا ارسال شد و با واکنش اروپا و آمریکا مواجه شد.
محمد مرندی کارشناس و تحلیلکر امور مسائل سیاسی با بیان این که اتهام‌های ساختگی و سیاست زده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه تهران در شورای حکام باید حل و فصل شود، گفت که توافق احتمالی نباید هیچ ابهامی داشته باشد.
مرندی در گفت وگوی اختصاصی با شبکه الجزیره قطر تصریح کرد: مهم برای ایران این است که توافق احتمالی هیچ گونه نکته احتمالی، امور مبهم یا شکافی نداشته باشد که ایالات متحده بتواند در آینده برای لغو آن، از این شکاف‌ها بهره‌برداری کند.
وی افزود: همان گونه که در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ واشنگتن توانست در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما و دونالد ترامپ از شکاف‌ها و عبارت‌های مبهم در توافق بهره‌برداری کند.
این کارشناس افزود: این بار اما ایران برای تدوین برنامه هسته‌ای و ایجاد یک چارچوب متوجه این مسأله شده است و به همین دلیل برای ایالات متحده دشوار خواهد بود که این توافق را لغو کند.
وی تصریح کرد: تلاش می کنیم، آمریکا هرگز نتواند بدون پرداخت هزینه، توافق را لغو کند، به همین دلیل هیچ موضوع استثنایی در پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا وجود ندارد.
وی ادامه داد: همچنان برخی اصطلاحات و عبارت‌های مبهم به قوت خود باقی است و ایران خواستار شفافیت آنهاست و ایالات متحده نباید با این مسأله مخالفت کند.
مرندی در پاسخ به این سؤال که پرسید آیا می‌توان چنین نتیجه گرفت که علت به تأخیر افتادن مذاکرات احیای برجام “اختلاف در اصطلاحات” است، نیز گفت: اول این که همانطور که ایران بارها گفته است که اتهام‌های ساختگی و سیاست زده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه تهران در شورای حکام باید حل و فصل شود.
مرندی اظهار کرد: ما در جریان هستیم که دبیرکل آژانس پیش از جلسه اخیر این نهاد، به سرزمین‌های اشغالی سفر و با یائیر لاپید نخست وزیر اسرائیل صحبت کرد و این اقدام وی به روشنی نشان داد که یک اقدام “سیاست زده” انجام داده است.
وی تصریح کرد: همچنین جلسه شورای حکام نیز در دست کشورهای غربی است و به همین دلیل ایران خواستار پایان دادن به این اتهامات بی اساس و دروغ است.
مرندی اضافه کرد: اگر به دنبال توافق هستیم، باید پرونده این موضوعات را ببندیم و ما نیازمند پایه‌های استوار برای امضای این توافق هستیم و ایالات متحده در آن هنگام نمیتواند بار دیگر موضوعات قدیمی را به جریان بیندازد.
این کارشناس اظهار کرد: نکته دوم آن است که هرگونه ابهام در متن توافق و هرگونه جمله در آن نیازمند توضیح است، به دلیل آن که این متن، یک متن مهم است و برای مدت زمان طولانی روی آن توافق صورت گرفته است.
وی افزود: ایران نمیخواهد که آمریکا پس از مدتی بگوید که ما از موضوع “فلان” خودداری میکنیم، چرا که مبهم است.
مرندی در پاسخ به این سؤال که پاسخ نخست ایران با پاسخ دوم آن چه تفاوتی با خواهد داشت نیز گفت: به نظر من این دو پاسخ نمیتواند، تفاوت چندانی با یکدیگر داشته باشند، و همانگونه که پیشتر اشاره کردم، تغییر غیر منتظره‌ای در موضع ایران رخ نداده است. آنچه در مراحل پایانی توافق باقی مانده، توضیح متن توافق است.
وی افزود: ما در اینجا (در توافق برای احیای برجام) از متن حقوقی سخن می‌گوییم؛ بسیاری از مسائل به میزان شفافیت و وضوح آنها بستگی خواهد داشت، به همین دلیل آمریکا وکشورهای اروپایی به دنبال آن هستند که این متن همچنان مبهم باقی بماند، درحالی که ایران می‌گوید که مخالف این موضوع است.
این کارشناس و تحلیلگر امور سیاسی اضافه کرد: باید از شر تمام مسائل مبهم و غیر شفاف و روشن خلاص شویم، چرا که دوباره این مسائل سربرخواهد آورد و توافق را تضعیف میکند و از میان خواهد برد.
وی تصریح کرد: تا زمانی که متن شفاف نباشد، نمی‌توان گفت که این متن برای امضای نهایی آماده است.
مرندی درباره نقش اروپا برای شفافیت بیشتر این اصطلاحات نیز گفت:کشورهای اروپایی مستاصل شده‌اند و مدتی است، برای امضای نهایی این توافق تمایل دارند و این آمریکا است که از احیای برجام شانه خالی میکند، چرا که مدت‌هاست مقامات اروپایی به همتایان ایرانی خود میگویند که اگر توافق به دست آنها بود، مدت‌ها پیش این توافق امضا شده بود.
این کارشناس افزود: به همین دلیل اروپا باید بحران انرژی خود را حل وفصل کند.
وی بدون اشاره به نام کشوری خاص گفت: بسیاری از کشورهای اروپایی به ایران آمده اند و خواستار صادرات گاز از طریق ترکیه به اروپا شده‌اند به همین دلیل کشورهای اروپایی به این توافق چشم دوخته‌اند و امیدوار به امضای آن هستند، اما بار دیگر، مشکل اصلی برای امضای توافق آمریکاست.
مرندی در پایان اظهار کرد: هرچند کشورهای اروپایی به صورت علنی با آمریکا مخالفت نمی‌کنند، اما روشن است که آنها به دنبال آن هستند که موضوع پرونده هسته‌ای ایران هرچه سریعتر پایان یابد و این مسأله حل شود.
واکنش آمریکا به پاسخ ایران
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد، واشنگتن در حال بررسی پاسخ ایران و هماهنگی با متحدان اروپایی خود است.
آدرین واتسون سخنگوی شورای امنیت کاخ سفید به وقت محلی افزود: مذاکرات روند رفت و برگشت منظم است. در حال بررسی پاسخ و هماهنگی با متحدان اروپایی خود هستیم.
وی تصریح کرد: علنی مذاکره نخواهیم کرد. برخی از اختلافات رفع شده اند اما اختلافات دیگری همچنان باقی مانده اند.
این مقام کاخ سفید ادعا کرد، بایدن تنها توافقی را امضا خواهد کرد که در راستای منافع امنیت ملی آمریکا باشد.
به گزارش ایرنا، نشریه آمریکایی «تایم» گزارش داد که «ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بدون تشریح جزئیات و با اشاره به اینکه مقامات این کشور همچنان در حال بررسی پاسخ ایران هستند که آن را به اتحادیه اروپا ارائه کرده است، مدعی شد که این پاسخ سازنده نیست.
در همین حال، شبکه خبری سی ان ان نیز ضمن پوشش چنین خبری به نقل از یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که نامش را بیان نکرد، پنجشنبه شب به وقت محلی (شب گذشته ۱۰ شهریور ماه) اعلام کرده بود: می‌توانیم تایید کنیم که پاسخ ایران را از طریق اتحادیه اروپا دریافت کرده‌ایم؛ ما در حال بررسی پاسخ ایران هستیم و از طریق اتحادیه اروپا پاسخ خواهیم داد، اما متاسفانه پاسخ ایران سازنده نیست.
برخی شکاف ها بین ایران و آمریکا هنوز پابرجاست
«باراک راوید» خبرنگار وبگاه خبری «آکسیوس» به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت، برخی شکاف‌ها با ایران بسته شده و برخی دیگر همچنان مانده‌اند.
راوید در پیامی توئیتری به نقل از «آدرین واتسون»، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نوشت: «این مذاکراتی با کشمکش‌های متداول است. ما در حال مطالعه پاسخ ایران بوده و در حال هماهنگی با متحدان تروئیکای اروپایی هستیم. ما علنی مذاکره نمی‌کنیم. طی هفته‌های اخیر برخی شکاف‌ها بسته شده‌اند اما برخی دیگر باقی مانده‌اند.»
کمیسیون اروپا: پاسخ ایران را دریافت کرده ایم
کمیسیون اروپا شامگاه جمعه خبر داد که آخرین پاسخ از ایران را درباره مذاکرات هسته‌ای دریافت کرده و این پاسخ را به آمریکا و دیگر مشارکت کنندگان در مذاکرات ارائه داده است.
بر اساس اعلام کمیسیون اروپا، در حال حاضر تمامی طرف‌ها، پاسخ اخیر ایران درباره توافق هسته‌ای را مطالعه کرده و مسیر پیش روی را بررسی خواهند کرد.
سحنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز ضمن تایید دریافت نظرات جمهوری اسلامی ایران در مورد پاسخ آمریکا به متن پیش‌نویس توافق احتمالی رفع تحریم‌ها، تصریح کرد که طرف‌های مذاکره کننده در حال بررسی متن پیشنهادی و مسیر پیش روی هستند.
پیتر استانو روز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد که پاسخ ایران بین اطراف مذاکره کننده توزیع شده است؛ بنابراین، تمام طرف‌های مذاکره کننده سرگرم بررسی پاسخ ارائه شده هستند. به گفته این مقام اروپایی، «مسیر پیش روی مانند همیشه با تمام مشارکت کنندگان برجام و ایالات متحده بحث خواهد شد.»
نماینده روسیه: پاسخ ایران بلندپروازانه نیست
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین اتریش در پیامی توییتری به پاسخ ایران به آمریکا واکنش نشان داد و نوشت: «ایران پاسخ خود به پیشنهادهای اخیر آمریکا درباره پیش نویس احیای برجام را ارائه داد.»
اولیانوف اضافه کرد: «به نظر می‌رسد پیشنهادهای ایران بیش از حد بلندپروازانه نبوده و در صورت وجود ارائه سیاستی لازم برای تکمیل گفت‌وگوهای وین، می‌تواند قابل قبول باشد.»
نامه پنج هزار مقام اسرائیلی به بایدن برای عدم توافق با ایران
بیش از پنج هزار مقام امنیتی و نظامی کنونی و سابق رژیم صهیونیستی در نامه سرگشاده‌ای به جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، خواستار خودداری وی از امضای توافق هسته‌ای با ایران شدند.
به گزارش اورشلیم پست، مقامات امنیتی و نظامی رژیم صهیونیستی در نامه به بایدن مدعی شدند، احیای توافق هسته ای علیه امنیت این رژیم و آمریکاست.
در ادامه ادعاهای مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی آمده است: احیای توافق هسته‌ای، زمینه قانونی را برای دستیابی ایران به تسلیحات اتمی تا سال ۲۰۳۱ فراهم می کند و هیچ ابزاری برای جلوگیری از آن در اختیار امضاکنندگان قرار نمی‌دهد.
امضاکنندگان نامه، احیای توافق هسته ای را باعث آزاد شدن دارایی‌های ایران در خارج از کشور دانستند و مدعی شدند که آزاد شدن دارایی‌های ایران موجب افزایش قدرت بازیگری ایران در منطقه و بی ثباتی آن خواهد شد.
مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی، امضای توافق هسته‌ای با ایران را عامل افزایش رقابت‌های تسلیحاتی و تلاش کشورهای رقیب ایران مثل عربستان و مصر برای دستیابی به سلاح اتمی ارزیابی کردند.
