سد گلورد نکا در ۵۰ کیلومتری جنوب نکا و میان رشته‌کوه‌های بلند و سر به فلک کشیده جنگل‌های نکا و بهشهر واقع شده و با آبگیری و تامین آب کشاورزی و آب شرب، به‌نوعی نجات‌بخش حیات و کشاورزی شرق مازندران است.
به گزارش شرق پرس، احداث سد در ایران، در سال ۱۹۵۰ آغاز شد و در طول دو دهه قبل از انقلاب، ۱۴ سد بزرگ ایران با کمک مهندسان و مشاوران خارجی ساخته شد، اما سدسازی تنها به همان دوران خلاصه نشد و در دوران پس از انقلاب، در ایران اسلامی ظرفیت و توان سدسازی قابل توجهی به وجود آمد که با تقویت برخی از شرکت‌های طرف قرارداد، سدسازی در ایران رونق گرفت و در برخی موارد این سدها با استفاده از توان داخلی و بومی ساخته شد.
سدسازی و مطالعات احداث سد در مازندران نیز از قبل از انقلاب آغاز و بعد از انقلاب، این سدها یکی پس از دیگری به بهره‌برداری رسید که علاوه بر ضرورت تولید برق، باید به طور موثر مدیریت و کنترل کمبود تقاضای آب، در سراسر کشور را جبران می‌کردند.
از جمله سدهای استان مازندران می‌توان به سد لار استان مازندران اشاره کرد که از جمله، سدهای خاکی است که تامین‌کننده آب آشامیدنی و آب بخش کشاورزی است و در ۱۰۰ کیلومتری شهر آمل قرار دارد، مطالعات احداث این سد از سال ۱۳۳۰ آغاز شد و در نهایت در سال ۱۳۶۱ گشایش یافت.
سد البرز از دیگر سدهای خاکی مازندران است که روی بابلرود در جنگل‌های لفور بسته شد و در سال ۱۳۸۷ به بهره‌برداری رسید.
سد شهید رجایی(سلیمان تنگه) نیز از دیگر این سدها در استان سرسبز مازندران است که در ۴۵ کیلومتری جنوب باختری ساری در نزدیکی روستای افراچال در منطقه‌ای کوهستانی و سر سبز واقع شده و در سال ۱۳۷۹ برای بازدید مسافران و گردشگران به بهره‌برداری رسید و هم‌اکنون سد گلورد نکا و سد هراز و چالوس نیز با تزریق اعتبارات مناسب، در دست ساخت است.
سد گلورد نکا در ۵۰ کیلومتری جنوب شهر نکا در شرق مازندران است که مکان‌یابی و ساخت آن از سال ۴۸ شکل گرفت و با پیشرفت ۷۵ درصد در حال حاضر روبه‌رو است با آبگیری می‌تواند علاوه بر تامین آب کشاورزی و شرب در زمینه گردشگری و اقتصادی نیز منبع مناسبی برای مردم منطقه باشد.
با مطالعه اولیه و مکان‌یابی برای ساخت سد گلورد در سال ۱۳۴۸ شاید کمتر کسی فکر می‌کرد که این سد روزی به آبگیری برسد و به مرحله افتتاح و بهره‌برداری برسد، اما بعد از گذشت سال‌ها و با خواب چندین ساله، این سال‌ها، سد گلورد نکا به پشتوانه تخصص مهندسان و نیروهای داخلی و بومی، می‌رود تا سد عدم اعتبارات را که سال‌ها گریبانگیر ساخت این سد شده بود، بشکند و با آبگیری در سال ۹۴، جان تازه‌ای به کشاورزی و اقتصاد شرق مازندران ببخشد.
در سال‌های اخیر، بحران کمبود آب شرب در مناطق شرق مازندران و بروز سیلاب‌های متعدد در این مناطق، باعث شد تا رغبت مردم به آبگیری سد گلورد نکا افزایش یابد و اکنون تزریق اعتبارات و همکاری همه‌جانبه مردم و مسئولان می‌تواند کمک‌کار باشد تا با همکاری همه‌جانبه، تسریع روند اجرای این طرح را شاهد باشیم.
با وقوع سیل و سیلاب در سال ۷۸ در نکا و از دست دادن برخی از همشهریان، در این سیلاب و بی‌خانمان شدن بسیاری از شهروندان دیگر، پیگیری‌های بیشتری برای احداث و به ثمر رساندن سد گلورد انجام شد و ساخت‌وساز سد گلورد نکا برای حل مشکل کم‌آبی مزارع کشاورزی و همچنین کنترل سیلاب، مورد توجه جدی قرار گرفت.
بعد از وقوع سیل سال ۷۸، سیل‌های متعدد دیگری نیز، در سال‌های گذشته در شهرستان نکا و بهشهر، به وقوع پیوست که نیازمندی به وجود سد بزرگی همچون سد گلورد و نیز سدهای کوچک و سدهای سرشاخه‌گیر را دو چندان کرد و با تزریق اعتبارات جدید ساخت‌وساز این سد، سرعت گرفت.
براساس اعلام کارشناسان امر، نقش سد گلورد در کنترل سیلاب‌های منطقه، بسیار تاثیرگذار است و با بهره‌برداری از این سد بزرگ، شهر نکا و روستاهای پایین دست نیز در مقابله با سیلاب ایمن می‌شوند.
اکنون سد گلورد نکا، سدی که قرار است بعد از ۴۵ سال از تشنگی زمین‌های دشت شرق مازندران بکاهد، شبکه آبیاری و زهکشی آن همزمان اجرا شده و با پیشرفت ۷۵ درصدی در سد و شبکه، در آستانه آبگیری است، سدی که تبلور سازندگی ایرانیان و نمونه‌ای کامل از اراده جوانان ایرانی است که بدون واسطه هیچ تکنسین و مهندس خارجی، به مرحله آبگیری نزدیک شده است.
سد گلورد نکا از جمله سدهای مهم کشور است که غیر از آب مصرفی در بخش کشاورزی، در بخش آب شرب هم آبدهی مناسبی دارد و با بهره‌برداری از این سد جلوی بسیاری از خسارات سیل در منطقه گرفته می‌شود و در واقع این سد، می‌تواند در مهار سیل و سیلاب‌های ۵۰ ساله در نکا نقش موثر و تاثیرگذار دارد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در نکا با اشاره به هزینه ۱۳۰ میلیارد تومانی انجام شده برای سد گلورد نکا گفت: این سد برای رسیدن به مرحله نهایی و آبگیری، نیازمند ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار است.
محمد براهیم یخکشی اظهار کرد: پس از مطالعات و برنامه‌ریزی‌های انجام شده در سال‌های گذشته، ساخت سدگلورد نکا از سال ۱۳۸۸ آغاز شد و تاکنون حدود ۱۳۰ میلیارد تومان برای این سد هزینه شده است.
وی با اشاره به کمبود بارندگی در شرق مازندران خاطرنشان کرد: متوسط کاهش بارندگی در استان مازندران، پنج درصد اما این آمار در شرق مازندران بالغ ۵۰ درصد است که باید این کم‌آبی با ذخیره‌سازی آب در آب‌بندان‌ها و سد جبران شود که آبگیری سد گلورد می‌تواند کمک شایانی در این امر باشد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای مازندران همچنین با اشاره به ذخیره‌سازی آب در آب‌بندان‌های مازندران به میزان حدود ۳۷۰ میلیون متر مکعب در سال، برای جبران کاهش بارندگی در استان افزود: سدهای فعلی استان نیز می‌توانند حدود ۱۰ درصد از آب‌های سطحی استان را تنظیم کنند که با بهره‌برداری از سه طرح مهم سد گلورد، هراز و چالوس در طی یک برنامه پنج‌ساله این میزان ذخیره‌سازی آب، به ۳۰ درصد افزایش می‌یابد.
وی هدف از اجرای سد گلورد نکا را مهار سیلاب‌های رودخانه نکا، تامین آب کشاورزی و شرب مردم منطقه، ایجاد گردشگری و تولید برق عنوان کرد و گفت: دولت تعهد تامین اعتبار برای سد گلورد را فراهم کرده تا در زمان موعد اعلام شده، این سد به آبگیری برسد.
یخکشی ادامه داد: در ساخت سد گلورد نکا از تکنولوژی‌های پیشرفته سدسازی استفاده شده است و با آبگیری آن زیباسازی، محوطه‌سازی، اجرای پوشش گیاهی مناسب، رونق گردشگری و… نیز انجام می‌شود.
فرماندار نکا نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: ساخت‌وساز در سد گلورد با سرعت در حال انجام است و مشکل خاصی در حال حاضر وجود ندارد.
رحیم قاسمی طوسی افزود: آبگیری سد گلورد نکا، نقش به‌سزایی در شکوفایی اقتصادی و کشاورزی منطقه دارد و از بروز سیلاب‌هایی که هر ۵۰ سال یکبار در این مناطق رخ می‌دهد جلوگیری می‌شود.
وی با بیان اینکه، آبگیری سد گلورد نکا نقش تعیین کننده‌ای در زمینه‌های اشتغال در بخش کشاورزی و گردشگری برای مردم منطقه دارد، گفت: ۲۵ هزار هکتار اراضی کشاورزی مازندران از سد گلورد نکا سیراب می‌شوند و همچنین تامین آب شرب ۳۶ میلیون متر مکعبی شهرهای پایین دست نکا، بهشهر و گلوگاه با آبگیری سد، فراهم می‌شود که امیدواریم هر چه زودتر این امر محقق شده و شاهد شکوفایی همه‌جانبه در نکا و شرق مازندران باشیم.
سد گلورد سومین سد مهم استان مازندران بعد از سدهای البرز و شهید رجایی است که ساخت آن، گواه خلاقیت ایرانیان در امر آبادانی ایران با حضور مهندسان متعهد و متخصص داخلی ماست که به تجلی‌گاه استعدادها و مدیریت استفاده از مواهب خدادادی، برای آبادانی ایران عزیز تبدیل شده است.
با آبگیری سد گلورد و مشروب شدن زمین‌های کشاورزی سه شهرستان بهشهر، نکا و گلوگاه، شکوفایی مناسبی در منطقه اتفاق می‌افتد و همچنین تامین آب شرب بخشی از نکا و بهشهر تامین شده و علاوه بر رونق کشاورزی، شاهد رونق صنعت گردشگری، توریسم، رونق اقتصادی و کاهش بیکاری در منطقه خواهیم بود.
سد گلورد نکا در ارتفاع ۶۴۰ متری از سطح آب‌های آزاد، بر روی رودخانه نکا در نزدیکی روستای گلورد و در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی نکا قرار گرفته است که از نوع سنگریزه‌ای با رویه بتنی است و ارتفاع آن از پی ۱۱۳ متر، رقوم تاج سد ۷۳۹ متر، عرض کل سد در پی ۳۷۰ متر و طول تاج سد ۲۷۰ متر است.
مساحت حوزه آبریز این سد به وسعت یک‌هزار و ۴۸۰ کیلومتر است که ۲۵ هزار هکتار اراضی کشاورزی دشت نکا و بهشهر از آب آن مشروب می‌شود و همچنین تامین ۳۶ میلیون متر مکعب از آب شرب شهرهای پایین دست نکا، بهشهر و گلوگاه هم از دیگر اهداف مورد نظر این سد است.
مریم نظری- فارس
