مدیریت جهادی از دیدگاه امام خمینی(ره)

        دکتر حمید صالحی

    یکی از گفتمان‏های غائب و حاشیه امروز سیاست ایران؛ گفتمان مدیریت جهادی است. مفهومی که یکی از مفاهیم کلیدی گفتمان امام( ره) بوده که می بایست طرد و نادیده گرفتن آن را در روندها و پویش های سیاسی ایران امروز مورد کندوکاو قرار داد.

 شرق پرس: نخبگان راهبردی در جمهوری اسلامی ایران بدلیل تعلقات به نگرش های سنتی و مدرن عملا از نگرش سومی بنام گفتمان امام فاصله گرفته و راهبردهای سیاسی و اقتصادی خود را در پارادوکسیکالهای رایج جستجو می‏کنند.

   البته گرایش سوم در دهه اول انقلاب از سوی نسل جنگ و نخبگان کلیدی موسس انقلاب هنوز هم دنبال شده ولی مجالی برای آن در راهبردهای کلان کشوری در نظر گرفته نشده است. مضافا اینکه؛ جریان  فوق پس از جنگ موفق به ورود به عرصه های جدی سیاسی و مدیریتی کلان کشوری نشده و از قافله گفتمان های قدرت گرا حذف شدند. تکنوکرات های مدرن و سنتی های محافظه‏کار قدرت در ایران در برابر این جدال به طور عملی سعی کرده تا مسیر سوم راستین انقلاب را به استحاله ببرند.

درست است که جای خالی “گفتمان راهبردی امام” در سیاست های جاری؛  محل اجماع نخبگان غیر راهبردی نبوده ولی بازشناسی و بازتعریف آن در شاکله‏های قدرت در سیاست امروزین ایران الزامی و ضروری است. این مدیریت جهادی با شاخصه‏هایی همچون تقوا و جهاد (مدیریت معنوی) به جای مدیریت بر مبنای مسائل مادی و عافیت طلبی، اقتصاد مقاومتی به جای اقتصاد رانتی و وابسته، سیاست متعالی به جای سیاست ماکیاولیستی، امنیت نرم در مقابل امنیت سخت، دولت دینی و سیاست اخلاقی مشهود و آشکار بود.

    مدیریت جهادی امام، در قاموس راهبردی کلان می تواند مسیر سوم مدیریت نو در ایران جدید را دنبال کند. این واژگان و زبان نو، بازگشت به عقب نیست بلکه بازیابی مسیری جدید در پویش های سیاسی جاری در ایران امروز است. البته قابل توجه آنکه ادبیات امام(ره)  در امور اجرایی و اقتصادی کشور قابلیت نگاهی نو و منظری جدید را طلب می کند که احیای آن نوعی “بیداری مدیریتی” در امور جاری کشور است. این بیداری جدید؛  احیای تفکری خاک خورده است نه تفکری مطرود و جا مانده از روندهای مدرن.

     تفکر امام و مدیریت جهادی ایشان با سنت به عنوان امری ایستا تقابل جدی داشته و در مقابل با روندهای پویای مدرن که صرفا متکی بر نگاه اومانیستی صرف است تضاد رفتاری و اندیشگانی جدی دارد. اندیشه سیاسی و اقتصادی امام متاثر از دیالکتیک مدرن- سنتی است که از دل آن جریانی بومی در زمینه مدیریت جهادی قابلیت ترجمان سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است.و ضرورت احیای آن بیش از پیش احساس می‏شود. در سالگرد عروج ملکوتی امام راحل درکی صحیح از آرای سیاسی و اقتصادی ایشان امری است که نسل امروز و نخبگان راهبردی جمهوری اسلامی ایران می بایست در یک فضای دوستانه و خارج از کشمکش های مغرضانه سیاسی به راه حلی عملی در زمینه مدیریت نو برسند.

 این بدیل راهبردی و گفتمانی نیازمند فرهنگ سازی و گفتگوی مستقیم نسل اول با نسل های سوم و چهارم انقلاب است. ضرورت دارد تا نگاهی جدید به دستورالعمل های سیاسی و اقتصادی داشته باشیم و از کلیشه های صرف جناحی و سیاسی عبور کنیم.
      
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

/انتهای خبر