شرق مازندران : بررسی از آخرین وضعیت منابع آبی مازندران نشان می دهد که همزمان با توقف رهاسازی آب از سد شهید رجایی ساری برای مصارف کشاورزی، رودخانه تجن پس از تلار خشک شد و دبی آب “هراز” به عنوان پرآب ترین رودخانه استان اکنون به کمترین میزان، یعنی۱۲ متر مکعب بر ثانیه کاهش یافته است.
اواخر فروردین ماه گزارش وخامت تنش آبی مازندران با خشکی رودخانه تلار که همواره از باران های به هنگام برای کشاورزی منطقه بسیار مفید بوده است، به دلیل کم بارشی در بالا دست، منتشر و اکنون در کمتر از ۱۰ روز با توقف کامل رها سازی آب از سد شهید رجایی، رودخانه تجن ساری نیز کاملا خشک شده است.
خطرات کاهش بیش از حد حجم آب موجود سد شهید رجایی ساری و بسته شدن خروجی این سد از این جهت مهم است که هنوز شالیزار های پایین دست واقع در شهرستان های ساری و میاندرود که بیشترین کشت ارقام پرمحصول را دارند، موفق به آب تخت کردن زمین هایشان نشدند.
میانگین ذخیره آب سدهای مازندران این روزها کاهش حدود ۷۰ درصدی را نسبت به مدت مشابه چنین روزهایی در سال گذشته نشان می‌دهد؛ وضعیتی که نشانگر عمیق شدن ریشه خشکسالی و به خطر افتادن محور اصلی اقتصاد استان یعنی کشاورزی به خصوص شالیکاری است.
طبق آمار جهاد کشاورزی مازندران حدود۸۰ هزار هکتار از اراضی باغی و زراعی شرق استان با تنش کم آبی و خشکسالی مواجه شده است، موضوع بسیار نگران کننده نیز گسترش خشکی در دشت ۱۱۰ هزار هکتای هراز در منطقه مرکزی واقع در پنج شهرستان بابل، آمل، محمودآباد، فریدونکنار و بابلسر است، چراکه طبق اظهارات رسمی جهاد کشاورزی با کاهش روان آب رودخانه هراز، حدود نیمی از شالیکاری این دشت در معرض تنش آبی و خشکی قرار گرفت.
کاهش روان آب رودخانه هراز و طولانی شدن زمان نوبت بندی برای رها سازی آب این رودخانه به عنوان مهم‌ترین و بزرگ‌ترین رودخانه مازندران سبب شد تا پمپ آب چاه‌های نیمه عمیق شالیزارهای پایین دست دشت هزار از ابتدای فعالیت شالیکاری روشن شود.
در استان مازندران ۱۲۰ رشته رودخانه اصلی و فرعی که بیشتر آن از وسط شهرها و روستاها می گذرد حدود ۴۶۰ هزار هکتار از اراضی زراعی و باغی استان را به روش های مختلف مشروب می کند.
توقف کامل رها سازی آب سد شهید رجایی برای مصرف کشاورزی
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای مازندران با بیان این که رهاسازی آب از سد شهید رجایی ساری در رودخانه تجن برای مصارف کشاورزی متوقف شده است، گفت: پیش از این هشدار های لازم را به جهاد کشاورزی فرمانداران، بخشداران و دهیاران داده ایم.
مرتضی نبی زاده در گفت و گو با ایرنا با بیان این که روان آب رودخانه های مازندران به حداقل ممکن رسیده است و پس از تلار، رودخانه تجن نیز به کلی خشک شده است، افزود: سد شهید رجایی کمتر از ۴۰ میلیون متر مکعب آب دارد که به صورت مستقیم از طریق لوله از محل سد به تصفیخانه آب شرب انتقال داده می شود.
سد شهید رجایی برای کشاورزی شرق مازندران و آب شرب شهروندان ساری بسیار مهم است؛ یعنی علاوه بر این که آب مورد نیاز ۵۲ هزار هکتار اراضی کشاورزی پایین دست را تامین می کند، حدود ۱۵ درصد آب شرب شهروندان ساروی نیز از این سد وارد شبکه می شود.
شرکت آب منطقه ای مازندران اعلام کرد که بیشترین ناحیه خشکسالی از سمت شرق به غرب استان است، بر اساس آمار رسمی هواشناسی مازندران کاهش بارندگی، طبق آمار رسمی هواشناسی میانگین بارش باران سال ۱۴۰۱ مازندران ۳۷۲ میلیمتر بوده که این آمار نسبت به مدت مشابه دوره آماری بلند مدت که ۶۴۰ میلیمتر بوده، حدود ۴۲ درصد کمتر و نسبت به سال ۱۴۰۰ که ۶۱۳ میلیمتر بوده، حدود ۴۰ درصد کاهش داشته است.
برنجکاری یکی از مهم ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است و با تولید بیش از یک میلیون تن، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور از این استان تامین می‌شود.
کشت برنج در مازندران به طور معمول با شخم و شیار، خزانه گیری و آب تخت کردن شالیزار از ماه اسفند آغاز شد و به طور معمول در اواخر ماه فروردین به مرحله نشاء می رسد.
به گزارش ایرنا، در حال حاضر طبق اعلام سازمان جهاد کشاورزی مازندران حدود ۴۵درصد از ۲۱۵هزار هکتار از اراضی شالیکاری استان نشا کاری شده است.
