بررسی زمان و تعد‌‌‌د ریزش‌‌‌ سنگ در جادههای شمال کشور نشان می‌دهد، حوادث، همزمان با اوج تردد مسافران شمال رخ داده است...

شرق مازندران : ریزش سنگ در جاده چالوس به سریال روزانه در این مسیر بسیار پرتردد تبدیل شده است تا جایی‌که، عوامل حفظ ایمنی جاده فرصت «پاکسازی درست و کامل سنگ‌های ریز و درشت» در نقاط متعدد محل ریزش‌ها را ندارند. تصاویر جدید از جاده قدیم چالوس – حدفاصل کندوان تا مرزن‌آباد- از خطر (آستانه) ریزش دیواره‌های سنگی در حدود دو سوم مسیر حکایت می‌کند. کاهش چشمگیر ایمنی و تاب‌آوری جاده ناشی از سه علت احتمالی می‌تواند باشد که مهم‌ترین آن، «عملیات ناتمام لق‌گیری و مقاوم‌سازی» دیواره‌ها و صخره‌های مجاور جاده است.

جاده چالوس تا پیش از حدود یک دهه اخیر، تا این حد «ناایمن» از بابت «ریزش کوه و سقوط ناگهانی سنگ‌‌‌های ریز و درشت» به نظر نمی‌‌‌رسید اما در حال حاضر صورت نگران‌‌‌کننده بخش‌‌‌های زیادی از این مسیر و وقوع حوادث ساعتی و روزانه در آن، از نوعی «تهدید دائمی مسافران شمال» خبر می‌دهد.

 

بر اساس یک برآورد و مشاهده میدانی از وضعیت فعلی مسیر، حدود دو‌‌‌سوم از طول جاده چالوس، حدفاصل کندوان تا نزدیکی مرزن‌‌‌آباد و همچنین بخش‌‌‌های قابل‌توجهی از مسیر حدفاصل گچسر تا تونل کندوان (جهت تهران-شمال)، تحت ریسک بالای «ریزش سنگ» قرار دارد. ابعاد این خطر را به‌‌‌راحتی می‌توان از «حجم زیاد سنگ‌‌‌های بزرگ و کوچک جمع‌‌‌شده در کنار جاده» ناشی از ریزش‌‌‌های اخیر در نقاط متعدد مسیر و «حالت خطرناک دیواره‌‌‌های کوه‌‌‌ (شبیه آستانه ریزش)» در حوالی نخاله‌‌‌های به جا مانده از ریزش‌‌‌های اخیر -که از لق بودن صخره‌‌‌ها و سنگ‌‌‌ها حکایت دارد- متوجه شد. در این میان، با تعقیب اخباری که طی یک‌سال گذشته و به‌ویژه بهار پارسال و بهار امسال درباره حوادث ریزش سنگ در جاده تهران- شمال منتشر شد نیز می‌شود به «تشدید ابعاد خطر در جاده چالوس» نسبت به سال‌های دورتر پی برد.

اما ماجرای این «مهمان ناخوانده جاده چالوس» چیست؟

هفته اول فروردین امسال، جاده چالوس در یک روز برای دو بار بسته شد؛ علت، ریزش سنگ از صخره‌‌‌های مجاور جاده اعلام شد. این حادثه و حوادثی که قبل و بعد از آن روز رخ داد، همزمان بود با بارندگی چند‌ساعته در مسیر.

دو روز پیش نیز درست در یک‌‌‌ نیم‌‌‌روز، بیش از ۱۰ حادثه ریزش سنگ در جاده چالوس مخابره شد.  اواسط بهار سال گذشته هم ریزش شدید کوه در جاده چالوس، باعث انسداد مسیر برای حدود یک هفته و انجام عملیات عمرانی (ترمیم مسیر) شد. دقت در زمان و تعد‌‌‌د ریزش‌‌‌ها نشان می‌دهد، حوادث، همزمان با «اوج تردد مسافران شمال» رخ داده است.

فصل بهار معمولا «پیک مسافرت به استان مازندران با بیشترین تردد از جاده چالوس در مقایسه با سه مسیر دیگر عزیمت به استان‌‌‌های شمالی» محسوب می‌شود. این فصل همچنین با بیشترین بارش باران در این مسیر همراه است به‌طوری که سطوح میانی سنگ‌‌‌های لق روی صخره‌‌‌های کنار جاده چالوس با این بارش‌‌‌ها لغزنده‌‌‌تر می‌شود و احتمال ریزش و بروز حوادث افزایش می‌‌‌یابد. حوادث جاده چالوس ناشی از ریزش سنگ‌‌‌ به شکل خسارت‌‌‌های بالا و شدید برای خودروهای عبوری و همچنین جراحت ‌‌‌و حتی مرگ برای مسافران رقم می‌‌‌خورد. در حال حاضر، «آسیب‌‌‌پذیرتر شدن جاده چالوس» در مقابل سنگ‌‌‌ها و صخره‌‌‌های لق روی دیواره کوه‌‌‌های مجاور مسیر، ناشی از سه علت احتمالی می‌تواند باشد به‌طوری که یک یا همه این دلایل ممکن است در «بارگذاری تصاعدی خطر در مسیر تهران-شمال» نقش بازی کند.