خانه بومیان کیش یکی از جاذبه های گردشگری بسیار زیبا و آرامش بخش جزیره کیش است. تماشای هر بخش سنتی این خانه ذهن آدمی را به گذشته ای می برد که در آن خبری از تکنولوژی سرسام آور امروز نیست. دیدن چاه های آب و تنورهای پخت نان لذت و آرامش خاصی برای روح به ارمغان می آورد. ما هم قصد داریم مسافران تورکیش را از معرفی این جاذبه زیبا بی نصیب نگذاریم.
تاریخچه خانه بومیان
خانه بومیان کیش در تور کیش قدمت ۲۰۰ ساله دارد و در سفین قدیم، قدیمی ترین محله کیش، قرار دارد. این خانه از یک معماری کاملا بومی و سنتی برخوردار است. خانه بومیان در سال ۹۳ با مشارکت بومیان آن منطقه به خانه مردم شناسی جزیره کیش تبدیل شد. این کار با رضایت صاحب اصلی این خانه انجام شد که فردی به نام مرحوم عبدالله ابن شاهین بود. این فرد یک شخصیت محبوب و معروف در کیش بوده است. عبدالله ابن شاهین تاجر مروارید و یکی از بزرگترین لنج های بادبانی در زمان خود بود. این شخص به نجاری و لنج سازی نیز مهارت داشته است و آن را از ۳ نسل پیش از خود به یادگار برده بود.
هدف از گسترش خانه بومیان کیش
این خانه در سال ۹۳ با رضایت صاحب آن و با مشارکت بومیان به خانه مردم شناسی جزیره کیش تبدیل شد. هدف از این کار گسترش فرهنگ، آداب و رسوم، صنایع دستی بی نظیر و معیشت بومیان کیش بوده است. این خانه با الهام از معماری سنتی ۸۰ سال پیش و با استفاده از مصالح بومی تعمیر و بازسازی شد. اکنون خانه بومیان کیش با زیبایی بسیار آرامش بخش خویش، در میان فضاهای مدرنی که در کیش ساخته شده است، با صلابت هر چه تمام ایستاده است تا نماینده فرهنگ و هنر اصیل مردمان بومی کیش باشد.
این خانه برای بومیان جزیره کیش و بویژه اهالی محله سفین قدیم که مکتب و یادگیری را در آنجا گذرانده اند، جایگاه خاصی دارد.
تشریح معماری خانه بومیان کیش برای مسافران تورکیش
به گزارش سفر باتو ، در خانه بومیان کیش به صورت کاملا زنده شاهد شیوه معیشت و کار بومیان در گذشته هستیم. انواع ابزار قدیمی مانند وسایل پخت و پز، صید مروارید، مکان نگهداری خرما، ماهیگیری، حلقه های چاه آب و ابزار تهیه شیره خرما در این مکان جذاب خودنمایی می کنند.
خانه بومیان کیش دو حیاط دارد. حیاط مجلسی این خانه خاص مهمان ها و علی الخصوص مردان نامحرم و غریبه ها بوده است. این حیاط یک در اختصاصی دارد. بخش های مختلف آن شامل یک اتاق تابستانه ( که مجلس نامیده می شد)، یک اتاق زمستانه، یک حلقه چاه و تعدادی انبار برای نگهداری علوفه است.
حیاط دیگر مخصوص افراد خانواده بوده است و غریبه ها نمی توانستند وارد آن شوند. این حیاط هم یک در ورودی اختصاصی دارد. بخش های مختلف این قسمت شامل اتاق های خواب تابستانه و زمستانه، یک مکتب خانه، یک آشپزخانه، یک اتاق مهمان زنان، یک انبار برای علوفه و نگهداری احشام، یک انبار خرما، و یک حلقه چاه است.
خانه بومیان کیش در بخش حیاط اختصاصی ۱۵ اتاق دارد. این اتاق ها شامل اتاق زمستانی، اتاق تابستانی، محل کشیدن شیره انگور، اتاق خواب، حجله و غیره است. در این قسمت به توضیح برخی از آنها می پردازیم.
- مجلس ( اتاق مهمان مردان)
مجلس یک اتاق تابستانی است که از بادگیرهای تاقچه ای برخوردار است و نشان می دهد که بومیان کیش تا چه اندازه مهمان نواز بوده اند. جلوی اتاق مجلس سایبانی از برگ های نخل هم به چشم می خورد که در هوای گرم تابستان استفاده می شده است. صاحب این خانه در کیش به کرم و مهمان نوازی شهره بوده است.
- محل کشیدن شیره خرما
کشیدن شیره خرما در جزیره کیش ریشه ۶۰۰ ساله دارد و خاص بومیان کیش است. مکان شیره کشی اتاقی با ابعاد ۲ در ۲ است که در آن چند صد کیلو خرما نگهداری می شد. این اتاق در گوشه ای ساخته شده است که در معرض وزش باد نباشد. زیرا باد باعث خشک شدن خرما می شود. خرماها را در زنبیل های حصیری انبار می کردند و پس از مدتی شیره خرما از آنها تراوش می کرد. کف انبار با استفاده از ساروج نفوذ ناپذیر می شد و در آن جوی هایی با شیب ملایم ساخته می شد تا شیره انگور به گوشه ای هدایت شود. شیره جمع شده را هر چند روز یکبار جمع می کردند. این شیوه واقعا بی نظیر بوده است و در هیچ کجای دیگری در ایران وجود نداشته است.
خانه بومیان کیش به علت رفت و آمدهای زیادی به آن و مصرف زیاد خرما دو اتاق برای کشیدن شیره خرما داشته است. در یکی از این اتاق ها آثار شیره و هسته های خرما به طور باورنکردنی باقی مانده است.
- آشپزخانه ( مطبخ)
آشپزخانه جاذبه گردشگری بومیان کیش در سقف خود دریچه هایی برای خروج دود دارد. این نوع آشپزخانه ها در گذشته مخصوص آشپزی تابستانه بوده اند. آسیاب کردن گندم و پخت نان های خوشمزه و سرشار از بوی خاص نیز در این آشپزخانه ها انجام می شده است. آشپز خانه این جاذبه گردشگری با همان شیوه ی قدیمی و سنتی و با همان وسایلی که برای پخت و پز استفاده می شد، بازسازی شده است.
- اتاق خواب ( بیت العود)
اتاق خواب خانه بومیان کیش مزین به آینه های کوچک و بزرگ است. روی تاقچه های این خانه اشیاء زینتی به چشم می خورد که هر گردشگر خوش ذوق تورکیش را به سمت خود جذب می کند. جالب است در اتاق خواب این خانه یک تخت دو نفره هم وجود دارد. قدمت این تخت ۸۵ سال است. این تخت را از هندوستان خریداری کرده است. اتاق خواب یک حمام اختصاصی دارد.
