چرا احمدی نژاد خوشه‌بندی را لغو کرد؟
وقتی ماجرا روشن می‌شود که بدانیم احمدی نژاد بنا به دلایلی، طرح پرداخت یارانه نقدی به همه اقشار را اجرا کرد.
ابتدای کار نه در قانون برنامه توسعه پرداخت نقدی به همه مردم مطرح بود و نه در مصوبات دولت و مجلس. بر این اساس هم طرح خوشه‌بندی افراد در دستور کار قرار گرفت و ۹ ماه تمام دولت درگیر دسته بندی گروه‌ها بود اما نهایتا تقسیم‌بندی که انجام شد، سر و صدای همه را درآورد و احمدی نژاد دستور به پرداخت یارانه نقدی به همه گروه ها داد.
مردم از گرفتن یارانه ۴۵ هزار تومانی خرسند بودند و کمتر به تبعات اقتصادی آن توجه داشتند و این اقدام را تقسیم مقداری از سرمایه ملی یا همان نفت بین افراد جامعه تعبیر می‌کردند.
نیاز نمایندگان به کسب محبوبیت
بر این اساس هرچند امروز همه محافل اقتصادی، سیاسی و حتی مذهبی بر الزام حذف یارانه افراد غیرنیازمند توافق دارند اما تا امروز کسی جرآت اجرای آن را نداشته است.
مجلس سال آینده انتخابات دور دهم را در پیش دارند. نمایندگان برای کسب رای و حضور دوباره در مجلس نیاز به محبوبیت دارند. بهارستان نشینان می‌ترسند اگر عامل حذف یارانه‌ها باشند، توفیقی در انتخابات دور بعد به دست نیاورند.
با وجود آنکه از ابتدای دولت یازدهم مجلس در قانون بودجه سال ۹۳، دولت را مکلف به حذف پردرآمدها کرده بود اما این اتفاق به واقعیت بدل نشد.
عاملیت دولت در حذف یارانه‌بگیران نیز تبعاتی برای دولت دارد. در شرایط فعلی اقتصاد درگیر رکود تورمی است. هرچند تورم تا ۱۶ درصد هم افت داشته و رشد اقتصاد از رشد منفی باز مانده است اما هنوز تحرکی در اقتصاد دیده نمی‌شود.
تحریم‌ها و سیاست‌های اشتباهی که این شرایط را بر اقتصاد حاکم کرده است، همچنان در کشور وجود دارد و دولت هم به رغم تلاش‌هاش هنوز نتوانسته رونق را به اقتصاد ایران بازگرداند. این‌ها را مردم از چشم دولت می‌بینند. در چنین شرایطی اقدام به حذف یارانه‌ها از سوی دولت، می‌تواند تبعات مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی برای دولت به همراه داشته باشد.
در این میان، دولت یازدهم اگرچه معتقد به حذف یارانه پردرآمدها است اما به واسطه تبعات این تصمیم شجاعت اجرا را در خود ندیده است.
بحث حذف یارانه ثروتمندان و یا به تعبیری غیرمستحق‌ها که هم عمر دولت یازدهم است، به روش خود انصرافی آغاز شد. انواع خبرها منتشر شد؛ از راستی‌آزمایی فرم‌ها، چک کردن حساب‌های مردم، عدم پرداخت تسهیلات به دریافت‌کنندگان یارانه، جریمه افرادی که اطلاعات غیرواقعی در فرم درج کرده باشند و … تا بلکه نتیجه طرح خودانصرافی آن چیزی شود که دولت مد نظردارد. اما نهایتا روش خودانصرافی با موفقیت همراه نشد و از جمعیت۷۷میلیون نفری ایران فقط ۲میلیون و۴۰۰هزارنفر،یعنی حدود۴درصد از مردم به تعبیر آقای روحانی دست رد به سینه یارانه نقدی زدند.
مسئولان هم ترجیح دادند پرداخت یارانه را به جای درگیری با افکار عمومی ادامه دهند. با رفتن بودجه ۹۴ به مجلس دوباره بحث حذف یارانه افراد پردرآمد کلید خورد. دولت رقم یارانه‌ها را همانند سال ۹۳ بدون تغییر دیده بود اما مجلس تعدیل این رقم را نهایتا در روزهای اخیر تصویب کرد.
پس از تقدیم لایحه بودجه به مجلس و عزم نمایندگان به تعدیل ارقام یارانه پرداختی، نوبخت سخنگوی دولت در نطقی از حذف ۲۶ میلیون نفر خبر داد. کارگروهی تشکیل شد و راهکارهای مختلف برای نحوه پرداخت یارانه نقدی عنوان شد اما سرانجام هیچ یک مورد پذیرش قرار نگرفت.
منابع ۷ درصد کاهش یافت
بالاخره پس از بازگشت چندین باره طرح هدفمندی از صحن به کمیسیون تلفیق، در روزهای اخیر نمایندگان منابع یارانه نقدی را بیش از ۷ درصد کاهش دادند و به این ترتیب شمارش معکوس برای حذف بخشی از یارانه‌بگیران، آغاز شد. بودجه منابع یارانه نقدی از ۴۲ هزار میلیارد تومان پیشنهاد دولت در لایحه بودجه به ۳۹ هزار میلیارد تومان کاهش یافت که منجر به حذف خانوارهای پردرآمد خواهد شد.
تابناک در اینباره می نویسد حال مجلس با این تصمیم دولت را ناگزیر به حذف پنج میلیون نفر کرده است. اما اینکه دولت به عنوان مجری با این تکلیف قانونی چه می‌خواهد کند و روش شناسایی و حذف این افراد چه خواهد بود, خود جای پرسش است.
