استاد محمدرضا شجریان پس از سالها دست و پنجه نرم کردن با بیماری سخت ، در روز اربعین صدایش که صدای خسرو آواز ایران بود برای همیشه خاموش شد...

شرق پرس : محمدرضا شجریان پنجشنبه، ۱۷ مهر ماه پس از یک دوره طولانی مبارزه با بیماری، در سن ۸۰ سالگی دار فانی را وداع گفت.

 خبر درگذشت محمدرضا شجریان ـ استاد آواز ایران ـ هم اینک توسط همایون شجریان، فرزند این هنرمند تایید شد.

همایون شجریان با انتشار عکسی سیاه نوشته است «خاک پای مردم ایران به دیدار معشوق پرواز کرد».

محمدرضا شجریان ـ موسیقیدان و خواننده موسیقی اصیل ایرانی ـ یکم مهرماه سال ۱۳۱۹ به دنیا آمد. او مدتی رئیس کنونی شورای عالی خانه موسیقی ایران بود. بنیان‌گذاری گروه شهناز و ابداع چند ساز موسیقی از دیگر اقدامات شجریان در حوزه موسیقی محسوب می شود.

او در قرائت قرآن نیز فعالیت داشته و دعای ربنا، معروف‌ترین تلاوت قرآنیِ اوست. این اثر را سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری به عنوان اثر ملی ثبت کرده‌ است.

شجریان در دنیا هنرمندی شناخته شده بود؛ چنانچه سایت انجمن آسیا محمدرضا شجریان را پرآوازه‌ترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی، روزنامهٔ ونکوورسان او را یکی از مهم‌ترین هنرمندان موسیقی جهان و همچنین رادیوی عمومی ملی (NPR) در سال ۲۰۱۰ وی را یکی از ۵۰ صدای برتر جهان معرفی کرده‌ است. استاد شجریان نامزد ۲ جایزه گرمی نیز بوده است.

در روزهای پایانی شهریور ۹۴، برای نخستین بار مطلبی منتشر شد که از بستری شدن محمدرضا شجریان در بیمارستان و لغو کنسرت‌هایشان در خارج از کشور خبر می داد.

ششم اسفند ماه ۹۴ بود که خود هنرمند با انتشار نامه‌ای از لغو کنسرت ایروان در تاریخ ۱۲ فروردین خبر داد!

و سرانجام سال ۹۵ در ثانیه‌های آغازین سال یک ویدیوی چند ثانیه‌ای از محمدرضا شجریان منتشر شد. ویدئویی کوتاه که رازی ۱۵ ساله را فاش می کرد.

استاد شجریان همزمان با شروع سال نو ۹۵ در صفحه شخصی‌اش همانند هر سال پیام نوروزی داد و سال نو را به هم‌وطنان و فارسی‌زبانان سایر کشورها تبریک گفت و از همراه و دوستی صحبت کرد که ۱۵ سال بود با او زندگی می‌کرد. اما چهره ظاهری او با سر تراشیده در این ویدئو باعث تعجب مخاطبان شد.

خلاصه صحبت‌های استاد شجریان در این ویدیو به این صورت است:

«خود من هم با یک مهمان ۱۵ ساله‌ای سال‌هاست که آشنا هستم و دوست شدیم با همدیگر و الان هم من به خاطر همان اینجا ایستاده‌ام و طبق دستور ایشان موهای سرم را هم کوتاه کردم و بچه حرف‌گوش‌کنی شدم و چند وقت دیگر هم در اینجا هستم چون آرامش خوبی دارم و خیلی راحتم اینجا برای این‌که با این میهمان بتوانیم به تفاهم بایستیم، ان‌شاء‌الله. به تفاهم که رسیدیم راه می‌افتم می‌آیم به سراغ شما هم‌میهنان عزیزم و کارهای هنری‌ام را دنبال خواهم کرد.»
از آن زمان تاکنون محمدرضا شجریان بارها و بارها برای درمان در بیمارستان های داخل و خارج از کشور بستری شد. در سال های پایانی عمر، بیماری توان حضور در صحنه را از او گرفته بود و یک سال آخر هم به کررات در بیمارستان جم بستری شد و تحت درمان و مراقبت تیم پزشکی خود قرار گرفت.

اما در نهایت اجل فرصت ادامه حیات را از او گرفت تا در روز اربعین صدای خسرو آواز ایران برای همیشه خاموش شود.

 

استاد شجریان کجا دفن خواهد شد ؟

از زمانی که بیماری محمدرضا شجریان شدت یافت، بحث تدفین او در جوار آرامگاه فردوسی و مزار مهدی اخوان ثالث بارها مطرح شد؛ اتفاقی که گویا بنا بر وصیت خود او بوده اما به هماهنگی‌هایی اداری نیاز داشته است. گویا پیگیری‌هایی تاکنون انجام شده اما همچنان هیچ اظهار نظر رسمی ملی یا محلی در این زمینه صورت نگرفته است.

گویا محمدرضا شجریان پیشتر وصیت کرده بود که پس از درگذشت او، پیکرش در مشهد در کنار پدرش یا در کنار مزار مهدی اخوان ثالث ـ شاعر معاصر ـ به خاک سپرده شود.

پیکر مرحوم اخوان ثالث در اواخر دهه ۶۰ خورشیدی در باغ آرامگاه فردوسی در توس به خاک سپرده شده است. خاکسپاری افراد در این مکان ممنوع بوده و در آن زمان هم ظاهرا با دستور رییس جمهور وقت انجام شده است. ضمن آنکه در سال‌های بعد، در این سوی نرده‌های باغ آرامگاه فردوسی، در خارج محوطه، مقبرالشعرای توس طراحی شد که تاکنون پیکر تعداد قابل توجهی از شاعران خراسانی، از جمله محمد قهرمان و عماد خراسانی در آنجا به خاک سپرده شده است.

با اعلام خبر درگذشت شجریان باز این پرسش قوت گرفت که آیا پیکر او در محوطه داخلی باغ آرامگاه توس و در جوار مهدی اخوان ثالث دفن می‌شود یا خیر؟

پیگیری‌های خبرنگار ایسنا حاکی است، گویا در چند ماه گذشته و پیش از درگذشت شجریان، پیگیری‌های لازم از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفته و به‌رغم مخالفت‌های برخی نهادها و سازمان‌های دیگر، دستور ریاست جمهوری نیز در این زمینه گرفته شده است. همچنین پس از تغییر استاندار وقت خراسان رضوی، این دستور به جانشین او نیز دوباره ابلاغ شده است.

بر این اساس، پیکر استاد آواز ایران، محمدرضا شجریان، قرار است در کنار شاعر نامی، مهدی اخوان ثالث، آرام گیرد. هرچند که برخی مسوولان محلی اعلام کرده‌اند در این زمینه مشغول انجام برخی هماهنگی‌ها با مرکز هستند.

محمدرضا شجریان امروز ـ ۱۷ مهرماه ـ پس از یک دوره مبارزه طولانی با بیماری سرطان کلیه در سن ۸۰ سالگی در بیمارستان جم از دنیا رفت./ایسنا