مكانيزاسيون كشاورزي مجموعه اي از علوم و فنون كاربردي است كه مطالعه، شناخت و به كارگيري انواع مختلف ماشين وابزارنيروي محرك، از تولید تا فرآوری محصولات كشاورزي را شامل مي شود.

 

 

 

به گزارش شرق پرس, مکانیزاسیون کشاورزی مجموعه ای از علوم و فنون کاربردی است که مطالعه، شناخت و به کارگیری انواع مختلف ماشین وابزارنیروی محرک، از تولید تا فرآوری محصولات کشاورزی  را شامل می شود.

 

به عبارت دیگر مکانیزاسیون، استفاده از فناوری روز در کشاورزی برای  افزایش بهره وری است.

 

 

 

استان مازندران هم با حدود ۴۵۰هزار باغ و شالیزار بزرگترین تولید کننده ۱۵محصول کشاورزی کشور مانند برنج، مرکبات، گل و گیاه، کیوی، گوشت سفید، آبزی پروری و نهال محسوب می شود.

 

 

این استان حدود هفت درصد کل سطح زیر کشت محصولات سالانه و دایمی کشور را به خود اختصاص داده است.

 

 

بر این اساس استفاده ار ماشین آلات و فناوری های نوین کشاورزی در مازندران می تواند گام بلندی در کاهش هزینه تولید و افزایش بهره وری دراین بخش باشد.

 

 

اکبریان از کارشناسان صنایع کشاورزی استان در تحقیقات خود دریافت: عملکرد محصول برنج در مزارع سنتی ۴ و ۸ دهم تن  و در مزارع مکانیزه ۵/۵ تن درهر هکتار است و هزینه ضایعات در واحد سطح مزارع مکانیزه به ۱ میلیون و۶۰۰هزارریال و در مزارع سنتی ۳ و نیم میلیون ریال می رسد .

 

 

وی گفت: کشت و کار در عرصه های سنتی شالیزارها، مالکیت های کوچک و پراکنده، نامنظم و ناهموار و بدون جاده دسترسی برای کشاورزان بسیار سخت و دشوار است و شالیکاران درشرایط طاقت فرسایی به تولید این محصول راهبردی اشتغال دارند .

 

 

سختی کار علاوه بر کاهش تقاضای اشتغال و بالا بودن هزینه تولید سبب شده است برنجکاری در قیاس با سایر رشته های کشاورزی، جلوه اقتصادی مناسب را نداشته باشد و رفته رفته  زمین های منطقه به فعالیت های غیرکشاورزی اختصاص یابد.

 

 

لاریمی دیگر پژوهشگر حوزه کشاورزی استان با بیان اینکه مـازندران با دارا بودن  ۲۲۰را در کشور دارد گفت: امـا این شالیزارهـا بـه صورت سنتی اداره می شود یعنی پراکنده، دارای شکل هندسی نامنظم، ناهموار، بدون سامانه های پیشرفته آبیاری و زهکشی مناسب و بدون جاده مناسب است که این سبب ضایعات ۲۵ درصدی تولید، سختی کار، افزایش هزینه های تولید ، هدر رفتن آب ، افزایش ضایعات برنج و پایین آمدن درآمد کشاورزان می شود .

 

 

طرح یکپارچه سازی شالیزارهای مازندران که به گفته کارشناسان کشاورزی ازمهمترین طرح هـای زیربنایی این بخش و از راهبردهای موثر برای طرح خودکفایی بـرنج است با هدف استفاده بهینه از آب و خاک و اقتصادی کردن تولید در دستور کار سازمان جهاد کشاورزی استان قرار گرفت و از سال ۱۳۶۹ آغاز شد .

 

 

این طرح به طور رسمی از سال ۱۳۷۰ با اقتباس ازمطالعات طـرح هـراز در روستای آبندانسـر ساری درمساحت ۹۰ هکتار اجرا شد اما روند اجرای طرح در ۱۰ سال نخست کند و همراه با مشکلاتی مانند محدودیت اعتباری ، تردید کشاورزان در پذیرش شرایط نوین و محدودیت پیمانکاران مجری طرح بود بطوری که در آن ده سال فقط  ۱۰هزار هکتار از  شالیزارهای استان یکپارچه شد و تاکنون کمتر از ۶۰هزارهکتار از این زمین ها زیر پوشش این طرح قرار گرفت.

 

 

عضو هیات علمی گروه زراعت و باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه ازاد اسلامی چالوس معتقد است : کشاورزی در زمین های کوچک بعلت گرانی نهاده ها و هزینه های تولید به صرفه نیست ، همچنین اجرای این طرح مصرف انواع سموم شیمیایی را در محصولات  کشاورزی تا حد قابل توجهی کاهش می دهد .

 

 

مجتبی انشایی مقدم می گوید: طرح یکپارچه سازی زمین ها مقدمه اجرای طرحهای مکانیزاسیون کشاورزی ، روش های نوین آبیاری و تولید است به طوریکه با اجرای این طرح میزان عملکرد آبیاری تا ۲۰ درصد و درآمد کشاورزان تا ۵۰ درصد افزایش پیدا می کند .

 

 

کارشناسان معتقدند مشکلی که بـرای اجرای این طرح وجود دارد مربوط به مالکیت و مساحت زمین است زیرا کشاورز راضی نمی شود از بخشی از مالکیت زمین کوچک خود دست بـردارد و بـرای ساخت راه های دسترسی و موارد دیگری که عموم باید از آن استفاده کنند.

 

 

زمین در اختیار مجریان طرح قرار دهد . (میانگین سرانه تملک زمین کشاورزی درمازندران  حدود ۷ دهم هکتار برای هر کشاورز است).همچنین رعایت نشدن اصول علمی و واگـذاری امـور به افراد غیر متخصص روند اجرای این طرح را با مشکل مواجه کرده است .

اما یکی از کشاورزان که طرح یکپارچه سازی دربخشی از زمین وی اجرا شد معتقد است اجرای این طرح، کشاورزی را آسان تر کرده است.

 

 

جعفر امینی گفت: بـه علت اینکه قادریم در مراحل مختلف کاشت ، داشت و بـرداشت از مـاشین آلات مـربوط استفاده کنیم کشاورزی برای ما آسانتر شده است ، همچنین نحوه آبیاری و تامین منابع آبی نیز برای ما آسانتر شده است و تاکنون با مشکل تامین آب روبرونشده ایم در حالیکه قبل از یکپارچه شدن زمین ها با مشکل آب روبرو بودیم .

 

 

حیدرپور رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم مهمترین مشکل اجـرای این طرح را کمبود اعتبارات استانی و ملی دانست و گفت: هزینه یکپارچه سازی شالیزارهای مازندران بیش از ۶۰۰ میلیارد تومان است و با مبالغی که تاکنون برای این طرح به استان اختصاص داده شده است، حدود ۹۰ سال زمان می برد.

 

 

کارشناسان همچنین نبود ضوابط و مقررات مدون ، برنامه ریزی مشخص ، کوچک بودن زمین های کشاورزی و وجود مشکلات اجتماعی را از دیگر مـوانع اجرای طرح در مازندران می دانند.

 

 

همچنین کشاورزان به این علت که در زمان اجرای طرح نمی توانند از زمین خود برای کشت استفاده کنند ، در برابر اجرای طرح مقاومت می کنند .

 

 

عضو کمیسیون آب و کشاورزی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر ضرورت افزایش سرانه مکانیزاسیون کشاورزی گفت: خط اعتباری توسعه این طرح درمازندران با اعتبار  ۳۲۵میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال از بانک کشاورزی اختصاص یافت.

 

 

حسین نیازآذری افزود: این تسهیلات به متقاضیان خرید ماشین‌آلات کشاورزی، کمباین و تراکتور متوسط در استان پرداخت می‌شود.

 

 

اما در پیگیری های نگارنده، احسانی معاون برنامه ریزی استاندار از ورود این اعتبار به استان ابراز بی اطلاعی کرد و گفت: هنوز خبری از این اعتبار نشده است و در صورت جذب آن، اطلاع رسانی خواهد شد.

 

 

به گزارش واحدمرکزی خبر با توجه به گفته های مسئولان و کارشناسان، به نظر می رسد تناقض ها و بی برنامگی مشهود مسئولان در توسعه مکانیزاسیون کشاورزی همچنان ادامه دارد و این کشاورز سخت کوش و رنج دیده مازندرانی است که همچنان در باتلاق مشکلات فرو می روند و شاهد ضایعات بالای محصول خود هستند.